Geniş Zaman / Simple Present Tense

1- GİRİŞ :

Bu dersimizde Simple Present Tense yani Geniş Zaman konusunu göreceğiz.
İngilizce geniş zamanın olumlu,olumsuz ve soru cümlelerini, örnek cümleler ile birlikte öğreneceğiz. İngilizceyi öğrenmeye başlayan öğrencilerin anlayabileceği şekilde hazırlandı.
Simple Present Tense Türkçe'de Geniş Zaman demektir. Ve şimdi sizlerle birlikte Geniş Zaman yapısını inceleyelim.


1- GENİŞ ZAMANI TANIYALIM:İngilizce Geniş Zaman, sürekli olarak yapılan işleri anlatmada kullanılır ve kendine özgü bir takım kuralları vardır. Bunlar;
** Geniş zamanda birtakım yardımcı fiiller söz konusudur bunlar; DO ve DOES'dir.
** DO;I/You/We/They şahıs zamirleri ile,DOES ise; He/She/It şahıs zamirleri ile kullanılır.
** Olumlu cümlelerde DO ve DOES kullanılmaz.
** He/She/It şahıs zamirleri ile kurulmuş cümlelerde fiilin sonuna -s eki gelir.
** Soru cümlelerinde ve olumsuz cümlelerde DO ve DOES yardımcı fiilleri kullanılır.


2- KULLANIMI ve OLUMLU CÜMLE YAPISI:
 a-  Herkes tarafından bilinen ve gerçekliği kabul edilmiş olayların anlatımında Geniş Zaman kullanılır.

Örneğin;

    The Earth goes around the sun.
    (Dünya Güneş'in etrafında döner.)

     Kangaroos live in Australia.
    (Kangurular Avustralya'da yaşarlar.)

    The sun rises in the west.
    (Güneş doğudan doğar.)

b-Alışkanlıklardan,sürekli yaptığımız işlerden bahsederken geniş zaman kullanırız.

Örneğin;

    My friend likes milk.
    (Arkadaşım sütü sever.)

   Terry watches horror film every night.
   (Terry her gece korku filmi izler.)


Aşağıda verilen örnekleri inceleyelim:

Ayşe goes to school every day.
(Ayşe her gün okula gider.)

Mehmet plays football every Sunday.
(Mehmet her Pazar futbol oynar.)

He eats meal three times on the day.
 (Günde 3 defa yemek yer.)

She always visits her grand mother.
(Büyük annesini her zaman ziyaret eder.)

I drink turkish coffee every night.
(Her gece Türk kahvesi içerim.)

We make meal every evening.
(Her akşam yemek yaparız.)

My father usually watches TV in evening.
(Babam akşamları genellikle TV izler.)

3-OLUMSUZ ZAMAN KALIBI:

İngilizcede olumsuz cümle oluştururken yardımcı fiillerle birlikte NOT olumsuzluk eki kullanılır.
(Olumlu cümlelerde fiilin sonuna eklenen -s takısı burada KULLANILMAZ.)Olumlu ve Olumsuz cümleleri kıyaslayarak konuyu daha iyi kavramaya çalışalım.

Olumlu Cümleler                    Olumsuz Cümleler
I eat. (Ben Yerim.)                    I do not eat. (Ben Yemem.)
He likes. (O Sever.)                    He does not like. (O Sevmez.)
You remember (Sen Hatırlarsın.)            You do not remember (Sen Hatırlamazsın.)
They understand (Onlar Anlarlar.)            They do not understand. (Onlar Anlamazlar.)


Aşağıda verilen örnek cümleleri inceleyelim :

I do not play piano.
(Piyano çalmam.)

Kemal does not like snakes.
(Kemal yılanlardan hoşlanmaz.)

The plain does not come late.
(Uçak geç gelmez.)

My sister does not like sausage.
(Kız kardeşim sucuktan hoşlanmaz.)

My teacher does not watch TV
 (Öğretmenim TV izlemez.)

4-SORU CÜMLESİ :
Geniş zamanda soru cümleleri oluşturulurken yardımcı fiiller (Do/Does) başa getirilir.Yine konuyu daha iyi kavramamız açısından olumlu ve soru cümlelerini kıyaslayarak konuyu öğrenmeye çalışalım.

Olumlu Cümleler                    Soru Cümleleri
She think. (O düşünür.)                Does she think? (O düşünürmü?)
He likes. (O sever.)                Does he like? (O beğenirmi?)
They understand. (Onlar anlarlar.)        Do they understand? (Onlar anlarmı?)

5-iNGİLİZCE -S EKİ ALMA KURALLARI:

İngilizcede -s eki;tekil isimleri çoğul hale getirirken yada 3. şahıslarla olumlu cümle kurulduğunda fiilin sonuna getirilir.

Şimdi  -s takısı kurallarını inceleyelim :

1- Genellikle isimlere yada fiillere -s takısı gelir.
Kelime        Anlamı        -s takısı gelmiş hali        Takı aldıktan sonraki Anlamı
Book             Kitap            Books                Kitaplar
Pencil            Kalem        Pencils                Kalemler
Work            Çalışmak        Works                Çalışmak
Like            Beğenmek        Likes                    Beğenmek

2-Eğer isim yada fiil -s, -ss, -sh, -ch, -x, -o ile bitiyorsa -es takısı gelir.
Kelime        Anlamı        -s takısı gelmiş hali        Takı aldıktan sonraki Anlamı
Match            Maç            Matches                Maçlar
Box            Kutu            Boxes                Kutular
Wash            Yıkamak        Washes                Yıkamak
Miss            Özlemek        Misses                Özlemek
Bus            Otobüs        Buses                Otobüsler
Search        Aramak        Searches                Araştırmak
Potato        Patates        Potatoes                Patatesler

3- Kelime -y ile bitiyorsa ve -y'den önceki harf sessiz ise -y düşerek i harfine dönüşür ve kelimenin sonuna -ies eki şeklinde eklenir..

Kelime        Anlamı        -s takısı gelmiş hali        Takı aldıktan sonraki Anlamı
Baby            Bebek        Babies                Bebekler
Country        Ülke            Countries                Ülkeler
Hurry            Acele etmek        Hurries                Acele etmek
Study            Ders çalışmak    Studies                Ders çalışmak
Try            Denemek        Tries                    Denemek

4- Kelime -y ile bitiyorsa ve -y'den önceki harf sesli ise -y harfi düşmez.

Kelime        Anlamı        -s takısı gelmiş hali        Takı aldıktan sonraki Anlamı
Play            Oyun oynamak    Plays                    Oyun oynamak
Enjoy            Hoşlanmak        Enjoys                Hoşlanmak
Buy            Satın almak        Buys                    Satın almak

ÖNEMLİ BİLGİ:
Geniş zamanda cümle kuruluşu nu kısaca formül şeklinde de yazmamız öğrenmemizi daha da kolaylaştıracaktır.
İngilizcede cümle kuruluşu;başta özne,özneden sonra yüklem, yüklemden sonra ise nesne  şeklindedir.(Özne+Yüklem+Nesne) Buna göre Geniş zamanda olumlu, olumsuz ve soru cümlelerini formül haline getirip, yazalım.
Geniş Zamanda Olumlu Cümle Kuruluşu;
I                                    He
You        + Verb+ Object                    She        + Verb  with -s + Object        
We           (Fiil)        (Nesne)                    It        (Fiilin takılı hali)   (Nesne)
They


Geniş Zamanda Olumsuz Cümle Kuruluşu;
I                                    He
You        + do not + Verb + Object                She        + does not + Verb + Object    
We                         (Fiil)      (Nesne)            It                 (Fiil)    (Nesne)
They

Geniş Zamanda Soru Cümlesi Kuruluşu ;
    I                                    
    You                                        He    
Do +    We    + Verb + Object                    Does     +  She  + Verb + Object
    They      (Fiil)    (Nesne)                             It          (Fiil)     (Nesne)